O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

СУЗОНҒИЧ

Tasnif: сузағон'. Илгари ювошгина ҳўзи эди, аскарликка борди-ю, айниб, сузонгич қўчқор бўлиб қайтибди (Суннатилла Анорбоев). Бу сифат ўзбек тилида ’шохи билан ур-’ маъносини англатувчи суз- феълининг ' ўзлик' маъносини ифодаловчи -(а)н қўшимчасини олган шаклидан -ғич қўшимчаси билан ясалган: (суз- + ан = сузан-) + ғич = сузанғич. Бу сўз таркибини бошқача талқин қилиш ҳам мумкин: суз- феълининг 'ўзлик' маъносини ифодаловчи -(а)н қўшимчасини олган шаклидан -ғу қўшимчаси билан сифатдош шакли ясалган ва унга —чи қўшимчасини қўшиб сифат ясалган; кейинчалик сўз охиридаги и унлиси талаффуз қилинмай қўйган, учинчи бўғиндаги у унлиси и унлисига алмашган: [(суз- + ан = сузан-) + ғу = сузанғу] + чи = сузанғучи > сузанғуч > сузанғич.