O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ТЎЗҒОҚ II

Tasnif: тўзғиган'. Зарралар т ў з ғ о қ ҳолда бўлса, қуруқ тупроқ дейилади (М.Баҳодиров). Бу сўз қадимги туркий тилдаги 'осмонга кўтарил-' маъносини англатган тоз- феълининг (ДС, 579; Девон, И, 353) эски ўзбек тилида ' такрор' маъносини ифодаловчи —ға қўшимчаси билан ҳосил қилинган шаклидан сифат ясовчи —қ қўшимчаси билан ясалган; кейинчалик қ ундоши олдидаги а унлиси â унлисига алмашган: (тоз— + ға = тозға-) + қ = тозғақ > тозғâқ.