O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ТЎЛА

Tasnif: ҳажми тўлиқ эгалланган'. Курси устига дастурхон ёзилиб, мева-чева т ў л а патнис қўйилди (Ойбек). Қадимги туркий тилда шундай маънони англатган сифат толу тарзида талаффуз қилинган (ПДП, 431; Девон, III, 251; ДС, 573). ДСнинг 572- бетида акс этган тол ал а— (1 наполнять') феълидан кўриниб турибдики, қадимги туркий тилда бу сифатнинг тола шакли мавжуд бўлган, ўзбек тилига ана шу шакли етиб келган, фақат а унлиси ä унлисига алмашган: тола > толä. Асли тола сифати ’маълум бир бўшлиқни эгалла(т)-’ маъносини англатувчи тол- феълидан -а қўшимчаси билан ясалган.