O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ҚАТҚАЛОҚ

Tasnif: нам тупроқнинг устки музлаган қатлами'. Кўча музлаб, қатқалоқ ва тойғоқ хосил бўлибди (Иброҳим Раҳим). Бу сўз эски ўзбек тилида 'қаттиқ ҳолатга кел-' маъносини англатувчи кат— феълидан (ДС, 432: қат- I) -қа қўшимчаси билан ясалган отга кичрайтириш маъносини ифодаловчи -лақ қўшимчасини қўшиб ҳосил қилинган; кейинчалик биринчи, иккинчи бўғинлардаги а унлиси ä унлисига, қ ундоши олдидаги а унлиси â унлисига алмашган: (қат- I + қа = қатқа) + лақ = қатқалақ > қäтқäлâқ.