O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

МУДИР

Tasnif: Бу арабча сўз mudīr(un) шаклига эга (АРС, 267); ўзбек тилига чўзиқ ī унлисини и унлисига алмаштириб қабул қилинган: mudīr -> мудир. Бу сўз кўп маъноли dāra феълининг 'фаолият кўрсатди маъноси билан (АРС, 265) ҳосил қилинган IV боб аниқ нисбат сифатдоши бўлиб (АТГ, 226), араб тилида 'бошқарувчи , 'директор', 'ректор', 'вилоят ҳокими' маъноларини англатади (АРС, 267); ўзбек тилига 'бошлиқ' (кафедрага, илмий гуруҳга, идорага) маъноси билан қабул қилинган (ЎТИЛ, I, 475). Ўзбек тилида мудира сўзи ҳам ишлатилиб, 'бошлиқ вазифасида ишловчи аёл' маъносини англатади; бу сўз мудир сўзидан -ат(ун) муаннас қўшимчаси билан ҳосил қилинган, ўзбек тилида сўз охиридаги t товуши ташланган. Ўзбек тилида мудир сўзидан мудирлик лавозим оти ясалган.