O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ЙОҚ

Tasnif: ’томон’. Майин тонг шабадаси ранг-баранг гулларни секин тебратиб , атирларини ҳар ё қ қ а сепади (Ойбек). Қадимги туркий тилда ҳам шундай маънони англатган бу от йа:қ тарзида талаффуз қилинган (ЭСТЯ, IV, 82), кейинроқ а: унлисининг чўзиқлик белгиси йўқолган (ДС, 237); ўзбек тилида а унлиси â унлисига алмашган: йа:қ > йақ > йâқ. Бу сўз йан сўзига қиёсланиб, улар охиридаги -қ, -н қисмлари қўшимча экани таъкидланади (ЭСТЯ, IV, 82), лекин йа қисмининг маъноси изоҳланмайди.