O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

КУТКИЛА

Tasnif: такрор-такрор тежаб-тергаб, танбеҳ бер-1. Шайхлар уни куткилай б е р u б тин— читмагандан сўнг қори бошқа йўл — муслимларга хизмат қилишга киришди (Сайид Аҳмад). Бу сўзда асли қадимги туркий тилдаги ' назорат қил-' маъносини англатган кӱ- (< кӱ:-) феълининг -т орттирма қўшимчасини олган шаклидан (ЭСТЯ, III, 108) -кӱ қўшимчаси билан (Девон, Индекс, 433) от ясалган ва ундан —лä қўшимчаси билан феъл ясалган; ўзбек тилида биринчи бўғиндаги ӱ унлисининг юмшоқлик белгиси йўқолган, иккинчи бўғиндаги ӱ унлиси и унлисига алмашган; [(кӱ- + т = кӱт-) + кӱ = кӱткӱ] + лä = кӱткӱлä- > куткилä-.