O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ИШҚИБОЗ

Tasnif: Бу сўз тожик тилида арабча ишқ сўзига (қ.) тожикча 'берилиб ўйна-' маъносини англатувчи бохтан феълининг ҳозирги замон асоси боз қисмини қўшиб (ТжРС, 82, 75) ҳосил қилинган (ТжРС, 172); ўзбек тилига қ ва б товушлари оралиғига и унлисини киритиб қабул қилинган, шу усул билан қатор келиб қолган шқб ундошларини талаффуз қилишдаги қийинчалик бартараф қилинган: ишқбоз —> ишқибоз. Бу сўз ўзбек тилида 'бирор нарсага кучли даражада берилган', 'ўта даражада ҳаваскор' каби маънони англатади (ЎТИЛ, I, 346). Сўзлашув тилида бу сўз ишқивоз тарзида ҳам талаффуз қилинади. Бу сўздан -лик қўшимчаси билан ишқибозлик мавҳум оти ясалган.