O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ТУЙНАК

Tasnif: янги тутилган, ҳали етилмаган қовун'. Бозорда қовун туширадиганларга ёрдамлашаман, сапча' т у й н ä к беришади (Ғафур Ғулом). Бу сўз тугӱнак сўзининг товуш жиҳатдан ўзгарган шакли бўлиб аввал иккинчи бўғиндаги тор унлиси талаффуз қилинмай қўйган, кейин г ундоши й ундошига алмашган: тугӱнак > тӱгнак > тӱйнäк. Тӱгӱнак сўзи эса эски ўзбек тилида тӱгӱн отидан (Девон, I, 380) кичрайтириш маъносини ифодаловчи —(ä)к қўшимчаси билан ҳосил қилинган, тӱгӱн оти эса тӱг- феълидан (Девон, И, 28; ДС, 595) -(ӱ)н қўшимчаси билан ясалган, кейинчалик ӱ унлиларининг юмшоқлик белгиси йўқолган: (тӱг- + ӱн = тӱгӱн) + äк = тӱгӱнäк > тугунак.