O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ЎРГАТ

Tasnif: ’билим-малакали қил-’. Янги алифбони ў р г а т и ш бошлаб юборилди. Бу сўз қадимги туркий тилда ’бил-’ маъносини англатган ö- феълидан -г қўшимчаси билан ясалиб, ’фикр’ маъносини англатувчи öг отига (ПДП, 405) —(ӱ)р қўшимчасини қўшиб ясалган феълдан -(а)т орттирма қўшимчаси билан ҳосил қилинган; ўша даврлардаёқ иккинчи бўғиндаги тор унли та — лаффуз қилинмай қўйган (ЭСТЯ, I, 498; ПДП, 406; Девон, 260; ДС, 380, 388), гр ундошлари ўрин алмашган; ўзбек тилида ö унлисининг юмшоқлик белгиси йўқолган: [ö- + г = öг) + ӱр = öгўр-] + ат = öгӱрат- > öграт- > öргат- > оргат-.