O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

КАШИ

Tasnif: баданнинг бирор ери қичишини босиш учун тирноқ ёки тароқ билан тирна-'. У кўзини қисиб, ручканинг думи билан пешанасини қ а ш и б узоқ ўйлади (Ҳаким Назир). Қадимги туркий тилда ҳам шундай маънони англатган бу феъл асли қашы- тарзида талаффуз қилинган (Девон, III, 283); ўзбек тилида а унлиси ä унлисига алмашган, ы унлисининг қаттиқлик белгиси йўқолган: қашы- > қäши-. Бу феъл асли -ы қўшимчаси билан ясалган, лекин манбаларда бундай ясалиш учун асос бўлган сўз келтирилмаган (' қичиш' маъносини англатган от бўлса керак).