O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ТОҚА

Tasnif: Бу арабча сўз tāqat(un)3 шаклига эга (АРС, 485); ўзбек тилига итқи ундошини т ундошига, чўзиқ ā унлисини â унлисига алмаштириб, сўз охиридаги t товушини ташлаб қабул қилинган: tāqat -> тâқа (тоқа); асли taq(un) масдаридан (қ. тоқ) -at(un) қўшимчаси билан ясалган от бўлиб (УАЯ, 500), 'бир бутунни ташкил этувчи матонинг икки бўлагидан бири' маъносини англатади; кейинчалик бу сўз, матодан ташқари, эшик, дераза каби жуфт қисмли нарсаларга нисбаган ҳам ишлатила бошлаган (ЎТИЛ, II, 211).