O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ИШОН

Tasnif: ’ишонч билан муносабатда бўл-’, ’гапи, иши айтганидек бўлади деб ўйла-’. Мен унинг сўзла— рига и ш о н д и м. Бу феъл қадимги туркий тилда ышан- тарзида талаффуз қилинган (ДС, 220); узбек тилида а унлиси â унлисига алмашган, ы унлисининг қаттиқлик белгиси йўқолган: ышâн- > ишâн-. Ишан- феъли охиридаги -н қисми ’ўзлик’ маъносини ифодаловчи қўшимча экани аниқ (ЭСТЯ, I, 674), лекин манбаларда иша- феъли мавжуд бўлгани айтилмаган. Девонда ишанди феълига ’суялди’ деб изоҳ берилганига асосланиб (I, 210) ’суя-’ маъносини англатган ыша- феъли мавжуд бўлган дейиш мумкин.