O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ЙАРА

Tasnif: ’танада ҳосил бўладиган жароҳат’, ’чиқиқ’. Қонли кўйлакни Қоратой эҳтиёт билан тилиб, я р а н и очди (Ойбек). Бу от қадимги туркий тилда ҳам ’бўлакларга ажрат-’ маъносини англатиб, йа:р- тарзида талаффуз қилинган феълдан -а қўшимчаси билан ясалган (ЭСТЯ, IV, 140); кейинчалик а: унлисининг чўзиқлик белгиси йўқолган (ССТТН, И, 323); ўзбек тилида а унлилари ä унлиларига алмашган: йа:р- + а = йа:ра > йäрä > йäрä. Бу от асли ’бирор зарба натижасида ажралиш’ни билдирган, бошқа маънолари шу маънодан ўсиб чиққан.