O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ЙОЙ

Tasnif: ’қаттиқ ёғочнинг икки учидан тортиб, ярим дойра шаклида эгиб ясалган ва найза отишга хизмат қиладиган қадимги қурол’. Ҳакимбек ўн тўрт ботмон ё й н и қўлига ушлаб кўтариб тортди ("Алпомиш"). Қадимги туркий тилда ҳам шундай маънони англатган бу от асли йа: тарзида талаффуз қилинган (ПДП, 382; ДС, 221), й ундоши кейинроқ қўшилган (ЭСТЯ, IV, 75), шундан кейин а: унлисининг чўзиқлик белгиси йўқолган; ўзбек тилида а унлиси â унлисига алмашган: йа: + й = йа:й > йай > йâй. Асли бу сўз ’эгилган’ маъносини англатган бўлса керак.