O'zbek tilining etimologik luga'ti

Print

ЙОТ

Tasnif: ’бегона’. Қадр билмас қариндошдан қадр билган ё т яхш и (Мақол). Қадимги туркий тилда ҳам шундай маънони англатган бу сифат асли йа:т тарзида талаффуз қилинган (ЭСТЯ, IV, 158), кейинроқ а: унлисининг чўзиқлик белгиси йўқолган (ПДП, 386; Девон, III, 174; ДС, 247); ўзбек тилида а унлиси â унлисига алмашган: йа:т > йат > йâт. Бу сўзни йâв сўзига қиёслаб, улар охиридаги -в, -т қисмлари қўшимча бўлса керак дейилади (ЭСТЯ, IV, 158), лекин йа:- қисми қандай маъно англатиши аниқ айтилмайди (Бу қисм ’қарши томонда бўл-’ маъносини англатган феъл бўлса керак).